Hoe kun je anders denken, anders kijken en anders praten over organisatieproblemen? Dit wordt het thema van mijn nieuwe boek, dat gepland staat voor oktober. En ook voor dit boek ben ik op zoek naar problemen
‘Een organisatieprobleem is niet, maar ontstaat door de manier waarop we naar de werkelijkheid kijken.’ Deze uitspraak van Mathieu Weggeman in zijn boek Provocatief Adviseren vormt het uitgangspunt van mijn nieuwe boek, dat de werktitel De Organisatiefilosoof (betere suggesties zijn welkom) heeft gekregen. ‘Die luxe is er,’ schrijft Weggeman, ‘omdat organisatieproblemen zich voordoen in de immateriële, sociale wereld waarin de deviatie in opvattingen over de toestand van de werkelijkheid, orden groter is dan die in opvattingen over wat in de materiële wereld de realiteit is.’
Zonder benzine in de savanne
Als je bijvoorbeeld in de savanne met je Land Rover zonder benzine komt te staan en het dichtstbijzijnde dorp ligt op een paar honderd kilometer afstand, dan is er objectief sprake van een probleem in de materiële wereld. ‘Het helpt in die situatie weinig om op een andere manier tegen het stilstaande voertuig aan te kijken. Als daarentegen iemand zegt dat hij het voortdurende gedonder in het managementteam helemaal zat is, kan een ander hem op het idee brengen om dat gedonder als constructieve wrijving te gaan zien.’
Over dat onderscheid tussen problemen in de immateriële wereld en de materiële wereld is natuurlijk veel meer te zeggen. Bijvoorbeeld dat de bewering dat een organisatieprobleem niet is, niet wil zeggen dat het probleem niet reëel kan zijn. In tegendeel: voor de probleemhebber (ook een interessante uitdrukking trouwens) is het probleem vaak zeer reëel; soms ligt hij of zij er zelfs wakker van. En toch is het mogelijk om het probleem lichter te maken en soms zelfs helemaal als sneeuw voor de zon te doen verdwijnen door anders naar de situatie te kijken.
Gezocht: problemen
Dat is wat ik in dit boek wil gaan doen. Hoe doe je dat dan, anders naar een situatie kijken? Hoe kun je anders denken, anders kijken en anders praten over organisatieproblemen? Welk filosofisch gereedschap staat je daarbij ter beschikking? En wat levert het je op?
Om dit te kunnen doen, heb ik jou hulp nodig. Om het boek zo praktisch mogelijk te maken en te laten zien hoe je dat dan doet, ben ik namelijk op zoek naar problemen, organisatieproblemen. Waar lig jij wakker van? Welk probleem in jouw organisatie zou je omschrijven als taai en hardnekkig? Zou je die met mij willen delen? En zou je daar met mij over in gesprek willen gaan om te onderzoeken of we er ook anders tegenaan kunnen kijken?
In een mail kun je alvast je probleem (of vraagstuk, dat klinkt al wat minder zwaar) uitvoerig beschrijven, maar je mag me ook uitnodigen een keer langs te komen om mee te denken. Of tegen te denken, want dat is eigenlijk nog veel leuker.
Uiteraard behandel ik alle vragen en reacties met de grootst mogelijke vertrouwelijkheid. Alleen als je daar nadrukkelijk toestemming voor geeft, zal ik je vraag geanonimiseerd gebruiken voor mijn boek of op mijn weblog.
Ps: kun je niet wachten tot het boek verschijnt en wil je nu alvast je exemplaar veilig stellen? Het boek verschijnt naar verwachting half oktober (dus nog even geduld, aub), maar als je me mailt, zet ik je op een lijst en stuur ik je een kattenbel als het zover is…
Het externe probleem van een organisatie is dat er tekorten en verliezen ontstaan doordat een organisatie niet in staat is om adequaat te reageren op externe – en interne ‘crisis situaties’!
Het interne probleem is dat het bedrijf niet de tijd en kennis heeft om meer grip te krijgen op deze situaties en proactief kan zijn in het voorkomen van toekomstige ‘crisis situaties’.
Wat zou het filosofische organisatieprobleem kunnen zijn?