Anders kijken en anders denken

Werken brengt de gezondheid ernstige schade toe

‘Wat is de definitie van een werkomgeving waarbij rekening wordt gehouden met gezondheid en welbevinden van medewerkers?’ Een leuke vraag van een student Facility Management, die mij aan het denken zette over nog veel leukere onderzoekjes voor studenten.

‘Hallo, mijn naam is …. en ik ben momenteel bezig met een afstudeeronderzoek. Ik studeer Facility Management aan de … hogeschool in …. en doe onderzoek naar in hoeverre bedrijven in … zich bezighouden met een werkomgeving waarbij rekening wordt gehouden met gezondheid en welbevinden van medewerkers.’ Leuk onderzoek, lijkt me, voor een student Facility Management. Wie weet steken die bedrijven daar ook nog wat van op.

Sociaal tussen haakjes

De student heeft een vraag: ‘Ik moet voor mijn onderzoek een definitie geven aan ‘Een werkomgeving waarbij rekening wordt gehouden met gezondheid en welbevinden van medewerkers.’ Persoonlijk dacht ik dat je dat een ‘’sociale’’ werkomgeving kan noemen. Mijn vraag is hoe jullie dat zouden noemen? U zou mij er enorm mee helpen!’

Let op de haakjes om “sociale”. Is dat omdat hier een term wordt gebruikt, of is het soms een indicatie dat er wat aan de hand is. Tussen haakjes sociaal, maar in werkelijkheid… Mijn suggestie aan de student was dan ook om het eens om te draaien: ‘ik doe onderzoek naar in hoeverre bedrijven zich bezighouden met een werkomgeving waarbij absoluut geen rekening wordt gehouden met de gezondheid en het welbevinden van medewerkers. Het interesseert ze geen ene moer hoe hun medewerkers zich voelen en of het werk hun gezondheid schaadt. Als zij hun geld maar verdienen. Hoe zou je zo’n werkomgeving kunnen noemen? Ik dacht zelf dat je dat misschien een ‘a-sociale’ werkomgeving kan noemen., maar andere suggesties zijn welkom. Ik heb al een paar bedrijven gevonden die aan die beschrijving voldoen. Volgende week heb ik een afspraak met ze.’

Leuke dingen voor de mens

Zou leuk zijn, hè. Dat er bedrijven zijn die zeggen dat de gezondheid en het welbevinden van hun medewerkers ze geen bal interesseert. Die daar gewoon ronduit voor uitkomen. Of dat ze erkennen dat ze die gezondheid en het welbevinden doelbewust in gevaar brengen. Want ja, een bedrijf moet ook geld verdienen. En aangezien de concurrentie moordend is en de consument altijd voor de laagste prijs gaat, kunnen we helaas geen leuke dingen doen voor onze mensen.

Maar ik moet de eerste nog tegenkomen. Alle bedrijven zeggen dat ze de gezondheid en het welbevinden van hun medewerkers hoog in het vaandel hebben. Ze moeten ook wel, want volgens de Arbowet zijn ze verplicht om rekening te houden met de gezondheid en het welbevinden van hun medewerkers. Net als varkensboeren verplicht zijn om hun dieren een goed leven te bieden.

Onmenselijk leven

Maar achter die mooie façade gebeurt er iets heel anders, zo weten we uit ervaring en onderzoek. Net als veel varkens een onmenselijk (sic) leven leiden in te kleine hokken in grote, kille schuren, zo kampen ook veel medewerkers met gezondheidsklachten en een on-wel-bevinden als gevolg van werk en de organisatie daarvan. Eigenlijk zou er een waarschuwing op werken moeten staan: ‘werken brengt de gezondheid en het welbevinden ernstige schade toe.’

Misschien is dat een veel interessanter afstudeeronderzoek: hoe het toch kan dat er zo’n groot verschil is tussen wat organisaties zeggen dat ze doen en wat ze feitelijk doen. En dat ze er nog mee wegkomen ook. Waarom is er zo’n groot verschil bestaat tussen de mooie façade en de vaak lelijke binnenkant van organisaties? Of, andersom: zijn organisaties eigenlijk wel verantwoordelijk voor de gezondheid en het welbevinden van hun medewerkers, of moeten ze daar toch vooral zelf voor zorgen? Moet werk altijd leuk en plezierig zijn, of mag het soms ook vervelend, geestdodend, stressvol en vermoeiend zijn? Hoe kunnen we het werk nog vervelender en ongezonder maken, zodat niemand er meer zin in heeft?

Allemaal interessante vragen. Als ik docent op een hogeschool zou zijn, zou ik wel wat leuke onderzoekjes weten voor mijn studenten.

4 reacties

  1. Steven de groot

    Ergonomische organisatie

  2. Erik Giebels

    Mooie suggesties Ben! Of eigenlijk triest dat het anno 2018 nodig is om dit überhaupt nog te moeten onderzoeken… Ik heb daar ook eens een blog voor geschreven, kwamen interessante reacties op: https://www.linkedin.com/pulse/wat-als-we-werknemers-mensen-zien-erik-giebels/

    • Ben Kuiken

      Dank je Erik, voor deze interessante toevoeging.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

© 2024 De Organisatiefilosoof

Thema gemaakt door Anders NorenBoven ↑