De taal die we gebruiken is niet onschuldig, maar duwt ons denken in een bepaalde richting. Om daar tegenwicht aan te bieden, begon ik op LinkedIn een serie over kantoortaal. In deze aflevering: burnout.

‘Ik heb een burnout’. 

Ik niet, hoor, maar ik hoor het mensen wel eens zeggen. En dat is natuurlijk heel vervelend voor die mensen. Ik wens ze veel beterschap en sterkte. 

Maar als organisatiefilosoof heb ik daar zo mijn gedachten over.

Om te beginnen vind ik de beeldspraak interessant. Een burn-out betekent letterlijk uitgebrand, uitgeblust: de energie is op. Zo praten we ook vaak over onszelf: 

‘Ik ben helemaal uitgeput. Ik moet weer even opladen’

Alsof de mens een batterij of een lucifer is met een bepaalde hoeveelheid energie die op kan raken. En ik vermoed dat deze beeldspraak ons parten speelt bij het krijgen en verergeren van klachten van oververmoeidheid en het gevoel uitgeput te zijn.

De mens is namelijk geen batterij. En ook geen lucifer. Ons energiesysteem zit veel complexer in elkaar, met vetvoorraden en suikerverbranding in de cellen et cetera. Alleen als je een flinke tijd niet eet, raakt onze energie een keer op, maar normaal gesproken hoef je je daar geen zorgen over te maken.

Maar het grootste bezwaar dat ik heb tegen deze beeldspraak is dat het probleem bij het individu wordt neergelegd. Terwijl het zelden alleen een individueel probleem is. In tegendeel: de omstandigheden waarin iemand haar werk moet doen spelen naar mijn idee een veel grotere rol. Overbelasting, pestgedrag op de werkvloer, onvoldoende ondersteuning van collega’s en leidinggevenden, onvoldoende regelruimte in het werk, een onveilige werksituatie, hoge verwachtingen… 

En natuurlijk speelt mee hoe iemand hiermee omgaat. Iemand die nogal perfectionistisch is of denkt dat zij op alles ‘ja’ moet zeggen zal eerder druk ervaren dan degene die wat makkelijker door het leven gaat. Maar de vraag is of het een individuele verantwoordelijkheid is of een collectieve om hier op te letten? Mijn ervaring is dat de meeste mensen hun werk goed willen doen. De meeste mensen moeten daarom eerder afgeremd worden dan aangespoord. En toch blijven we voortdurend signalen afgeven dat het beter en sneller kan, en voeren we de druk nog verder op.

Mijn oproep zou dan ook zijn: let een beetje op elkaar. 

Een fijne werkweek.

(deze blog verscheen eerder op LinkedIn)

Meer organisatiefilosofie? Hier vind je ons aanbod