Misschien herken je het wel: je hebt een brede interesse, je neemt situaties niet zomaar voor waar aan, je wilt dingen graag van verschillende kanten bekijken en nog eens overdenken. Maar je voelt ook dat collega’s niet altijd zitten te wachten op nog een ander perspectief.

Tijdens een intakegesprek dat wij hadden met een toekomstige deelnemer van de Leergang Organisatiefilosofie komt deze vraag op tafel. We horen hem wel vaker, dus kennelijk worstelen meer mensen er mee.

En dat is precies de reden waarom we de deelnemers van de leergang of tijdens lezingen over filosofie altijd waarschuwen:

Don’t try this at home!

Althans niet zo maar.

Vaak zitten mensen niet op je filosofische spitsvondigheden te wachten. Ze willen graag antwoord op hun vraag of een oplossing voor hun probleem. En dan komt er zo’n filosoof die zegt: ‘Ja, maar je kunt er ook anders naar kijken! Heb je wel echt een probleem?’

‘Ja, duh, anders zou ik jou toch niet vragen om advies!’

Dus moet je het voorzichtig brengen. Weten wanneer het (ge-)past is en wanneer niet. En soms wijselijk je mond houden.

Soms zijn problemen ook makkelijk op te lossen.

‘Wil je weten hoe je op de Dam komt? Oh, dan ga je hier naar links, na een paar honderd meter sla je rechtsaf…’

Dat noemen we fietsenmakersproblemen: je hebt een lekke band of de ketting ligt eraf, maar gelukkig zijn er experts (de fietsenmaker) die weten hoe je dat fikst. Dan zit je niet te wachten op het andere perspectief van de filosoof.

Maar heb je een fundamenteler en hardnekkiger probleem? Heb je alles al geprobeerd, maar het lukt niet? Dan zou je eens een ander perspectief kunnen proberen. 

Vaak zijn deze problemen te herkennen aan de ‘ja, maars’ die je krijgt als je een praktische oplossing aandraagt. Ja, maar, dat heb ik al geprobeerd.

Dan zou je, na drie keer ‘ja, maar’, de vraag kunnen stellen of diegene eens een heel ander perspectief wil horen. Bijvoorbeeld: ‘Waarom wil je eigenlijk naar de Dam? Er zijn zoveel leukere plekken in de stad! Ben je wel eens…’ En dan kan het zomaar zijn dat de gefronste wenkbrauw verandert in een nieuwsgierige glimlach. 

Door op verschillende ‘ja, maar’-situaties terug te kijken, kan je leren hoe je filosofie bewuster inzet. Je reflecteert op hoe je te werk bent gegaan en stelt veel vragen. Daardoor krijg je meer zicht in de gedachten die je vaak hebt, word je geconfronteerd met je eigen aannames en ontdek je waar nog meer ruimte zit voor een ander, filosofisch perspectief. 

Denk maar eens terug aan afgelopen week:

  • Op welke momenten bleef ik zo neutraal mogelijk luisteren naar de ander? 
  • Welke gedachten belemmeren mij tijdens een (filosofisch-) gesprek?
  • Wat kan ik doen om mezelf nog meer (denk-)ruimte te geven in een ontmoeting?
  • Welke betekenis kan ik geven aan wat ik hierboven heb opgeschreven?

PS: Wil je veel oefenen met de vragende houding van de filosoof? Dat kan! De 3e editie van de Leergang Organisatiefilosofie start op 6 en 7 juni. Er zijn nog een paar plaatsen. Vraag hier vrijblijvend de brochure aan!

Wil je elke week een tip in je mailbox? Abonneer je dan op de nieuwsbrief.