Of nog beter: let op de woorden van anderen. Bijvoorbeeld als je je tijdens een vergadering weer eens verveelt.
Het gaat voor de zoveelste keer over dat plan waarvan iedereen eigenlijk wel weet dat het toch niet gaat vliegen. Behalve de manager dan, want zij heeft het bedacht. Dat is een goed moment om deze filosofische oefening eens uit te proberen: let op de woorden die de mensen aan tafel gebruiken.
Hoe?
Luister door je ‘oorharen’ naar het gesprek
- Dat klinkt misschien een beetje gek, maar je begrijpt wel wat we bedoelen: probeer niet mee te doen aan het gesprek en een duit in het zakje te doen, maar luister gewoon. Wat valt je op? Je zult zien dat als je dit een paar keer probeert er woorden gaan ‘uitsteken’:
- Hé, waarom gebruikt hij dat woord?
- Zou mijn schoonmaker (of de bakker op de hoek) dat woord ook gebruiken?
- Of zou hij het een gek woord vinden?
Eventueel kun je ernaar vragen:
‘Hé, het valt me op dat je dat woord gebruikt. Wat bedoel je daar eigenlijk mee?’
Het zou zomaar aanleiding kunnen zijn voor een mooi verrijkend gesprek.
Hoe ontstaat betekenis?
Wij creëren onze wereld door middel van taal. Door de woorden die we gebruiken, ontstaat er een (perspectief op de) werkelijkheid die we vervolgens voor waar aannemen.
En daarom let de (organisatie)-filosoof heel erg op taal.
Een simpel voorbeeld zijn de veelgebruikte woordjes ‘top’ en ‘werkvloer’ als het over de organisatie gaat. Daarmee benoem je niet alleen iets, maar bepaal je ook de richting waarin we kijken, meestal van boven naar beneden. Dat geeft vaak ook meteen een oordeel, aangezien boven meestal beter is dan beneden, behalve als het om de ontwikkeling van de kosten gaat.
Daar kun je dan weer mee spelen, bijvoorbeeld door het om te draaien. Dan is de top van de organisatie daar beneden, en draait alles om wat er op de werkvloer gebeurt. De piramide op z’n kop!
Dus het doet ertoe, welke woorden je gebruikt. Door op je eigen en andermans woorden te letten, word je je hier bewust van en kun je ermee gaan spelen.
Vragen die je daarbij kunnen helpen:
- Welke woorden gebruik je zelf regelmatig in je werk?
- Wat zeggen die woorden over jou en het werk dat je doet?
- Welke woorden gebruiken leidinggevenden in de organisatie?
- Denk je dat bepaalde woorden invloed hebben op wie ‘macht’ heeft in een situatie?
- In hoeverre is taal belangrijk voor ons begrip van de wereld?
- Kunnen we ook denken zonder taal?
Veel plezier!
PS: Wil je veel oefenen met de vragende houding van de filosoof? Dat kan! De 3e editie van de Leergang Organisatiefilosofie start op 19 september. Er zijn nog een paar plaatsen. Vraag hier de brochure aan.
Geef een reactie